CO JEST CHARAKTERYSTYCZNEGO DLA NASZYCH USZATYCH PRZYJACIÓŁ Z OKULISTYCZNEGO PUNKTU WIDZENIA? PROBLEMY OKULISTYCZNE U KRÓLIKÓW
Gdy pojawiają się problemy okulistyczne u królików musimy pamiętać, co jest charakterystycznego dla Naszych Uszatych Przyjaciół:
- Stosunkowo duże oczy, które zapewniają szeroki obszar widzenia, ale tym samym są bardziej narażone na urazy i mechaniczne uszkodzenia;
- Tylko jeden punkt łzowy w każdym oku i przez to wolniejsze odprowadzanie łez;
- Bardzo kręty przebieg kanalików łzowych, a co za tym idzie, większe ryzyko ich niedrożności i stanów zapalnych;
- Bliskie położenie kanalików łzowych w stosunku do wierzchołków zębów, stąd często możemy zaobserwować równoczesny problem z zębami i oczami;
- Mruganie średnio co 5-6 min
Problemy z oczami mogą mieć charakter pierwotny, ale bardzo często mają powiązanie z chorobami ogólnoustrojowymi czy schorzeniami innych narządów, jak np. przy problemach z zębami. Jak wygląda wizyta okulistyczna i jak się do niej przygotować opisujemy tutaj
PROBLEMY OKULISTYCZNE U KRÓLIKÓW – OBJAWY, KTÓRE POWINNY NAS ZANIEPOKOIĆ I SKŁONIĆ DO WIZYTY U LEKARZA:
- Mrużenie i skurcz powiek
- Zaczerwienienie oczu
- Obrzęk okolicy oczu i powiek
- Nadmierna ilość wypływów z oczu lub ich ropny charakter
- Pocieranie oczu
- Powiększenie jednej lub obu gałek ocznych
- Wytrzeszcz gałki ocznej
- Zmiana koloru rogówki oka np. na białawy, szary, niebieski
- Zmiana koloru soczewki lub widoczne białe masy w oku
PROBLEMY OKULISTYCZNE U KRÓLIKÓW – NAJCZĘŚCIEJ DIAGNOZOWANE SCHORZENIA U KRÓLIKÓW, KTÓRE TRAFIAJĄ DO NAS NA WIZYTY TO:
- Zapalenia spojówek
- Uszkodzenia rogówki tzw. wrzody rogówki
- Zapalenia woreczka łzowego
- Ropnie zagałkowe
PROBLEMY OKULISTYCZNE U KRÓLIKÓW – RZADZIEJ NATOMIAST OBSERWUJEMY SCHORZENIA TAKIE JAK:
- Zaćma
- Entropium
- Zespół suchego oka
- Choroby zakaźne dające objawy okulistyczne, takie jak: encefalitozoonoza, treponematoza (kiła królików), myxomatoza
- Nowotwory
- Jaskra
PROBLEMY OKULISTYCZNE U KRÓLIKÓW – KRÓTKIE OMÓWIENIE NAJCZĘSTSZYCH JEDNOSTEK CHOROBOWYCH:
Zapalenie spojówek
Jest to tak naprawdę objaw występujący bardzo często i towarzyszący zwykle wielu różnym schorzeniom oczu. Bywa efektem reakcji na czynniki ze środowiska, takie jak zanieczyszczenia, unoszący się amoniak z kuwety, pyłki, kurz, pylące siano, płyn do prania, w którym było czyszczone np. legowisko. Może być także objawem ogólnoustrojowych infekcji i zaburzeń niezwiązanych pierwotnie z oczami, stąd ważne jest holistyczne podejście do diagnostyki pacjenta. Czasem dodatkowo towarzyszy mu wypływ z oczu o różnym charakterze. Diagnostyka jest wieloetapowym procesem, do którego należy m.in. dokładny wywiad z opiekunem, badanie kliniczne, badanie okulistyczne. Czasem niezbędne jest również wykonanie badań dodatkowych, jak np. wymaz z posiewem, badania krwi itd. Leczenie ma na celu ustalenie przyczyny pierwotnej oraz jej wyeliminowanie. Przy braku możliwości jej ustalenia stosujemy leczenie tzw. objawowe, najczęściej przy użyciu odpowiednich kropli.
Uszkodzenia rogówki
Są częstym powodem wizyty w naszej przychodni. Duży obszar widzenia jaki mają króliki wiąże się jednocześnie z dużym narażeniem na urazy np. o siano. Ważne jest, aby podczas badania ustalić przyczynę i jeśli to możliwe, wyeliminować ją. Leczenie w dużej mierze zależy od głębokości uszkodzenia rogówki i jest zazwyczaj możliwe przy zastosowaniu odpowiednich kropli oraz leków przeciwbólowych. Okres gojenia rogówki przy powierzchownym uszkodzeniu wynosi zwykle od 3 do 5 dni. W bardziej zaawansowanych przypadkach i głębokich urazach lub całkowitych perforacjach bywa, że konieczny jest zabieg np. z użyciem implantu rogówki.
Uszkodzenie rogówki wybarwione fluoresceiną
Zapalenie woreczka łzowego
Głównym objawem jest gęsty, czasem konsystencji kremowej, wypływ białawego koloru. Niekiedy występuje również obrzęk okolicy powiek oraz przekrwienie naczyń spojówki. Jest zaburzeniem występującym zwykle wtórnie do problemów związanych z zębami lub patologią kości szczęki, której przyczyną mogą być np. niedobory wapnia. W leczeniu najistotniejsze jest ustalenie przyczyny i jej wyeliminowanie. Dodatkowo należy wdrożyć antybiotyki miejscowo w kroplach, czasem ogólnie oraz regularne płukanie kanalików.
Charakterystyczny wypływ białego koloru oraz obrzęk
Wytrzeszcz gałki ocznej
Dosyć częsty problem u królików. Przyczyn może być wiele – od urazów, poprzez choroby zakaźne, nowotwory, skończywszy na problemach stomatologicznych – np. ropnie okołowierzchołkowe zębów trzonowych. Te ostatnie należą do najczęstszych. W tym wypadku, aby ustalić przyczynę, warto wspomóc się dodatkowymi badaniami, takimi jak: USG, RTG czy tomografia.
“Biała rogówka” – jej przyczyny mogą być różne np. złogi mineralne lub lipidowe odkładające się tam pierwotnie bądź wtórnie do chorób ogólnoustrojowych czy urazów lub na skutek nieprawidłowej diety.
Zaćma
Rzadko u królików. Może być wrodzona, pourazowa, spowodowana cukrzycą lub innym zaburzeniem toczącym się w oku, a nawet nieprawidłową dietą. W zależności od stadium zaawansowania może powodować problemy z widzeniem. Ponad 50% królików w wieku powyżej 8 lat zaczyna mieć zmiany na soczewce. Zawsze warto pomyśleć również o Encephalitozoon cuniculi, czyli o pasożycie, który może mieć swój udział w wystąpieniu tej choroby.
Entropium
Czyli nieprawidłowo wwinięta powieka do wewnątrz. Tak, ten problem może dotyczyć nie tylko psów i kotów, ale również i królików. Na szczęście występuje rzadko, ale aby to wykluczyć, ważne jest dokładne badanie okulistyczne i ustalenie czy jest to problem pierwotny i powodujący inne schorzenia w oczach czy wtórny np. do silnego zapalenia i w konsekwencji zawinięcia powieki.
Jaskra
Również nie jest to częsta przypadłość u tego gatunku. Polega na zwiększonym ciśnieniu w oku co wiąże się z dużym bólem. Gdy tylko zobaczysz powiększenie gałki ocznej natychmiast udaj się na wizytę do lekarza.
Encephalitoozn cuniculi
Wywołuje tzw. uveitis czyli zapalenie błony naczyniowej oka. Do charakterystycznych objawów należą: zaczerwienienie oraz obecność białej masy widocznej w przedniej komorze oka. Czasem, jak było wspomniane wyżej, może również prowadzić do powstania zaćmy. Diagnostyka opiera się na dokładnym badaniu okulistycznym, klinicznym oraz badaniach dodatkowych z krwi. Leczenie polega na miejscowym podawaniu kropli przeciwzapalnych oraz stosowaniu preparatów doustnych mających na celu wyeliminowanie pasożyta.
Podsumowując, jak widać część problemów okulistycznych królików jest tożsama z chorobami psów i kotów. Mimo to należy pamiętać o różnicach gatunkowych, gdyż postępowanie diagnostyczne, proces leczenia oraz dobór leków bywa często inny. Każdy pacjent wymaga indywidualnego podejścia i dokładnego badania, dzięki któremu możliwe jest ustalenie pierwotnej przyczyny, a nie tylko leczenie objawowe.
Jeśli wybierają się Państwo na wizytę do Przychodni OptoVet ze swoim małym uszatym pupilem, warto pomyśleć o niektórych z czynników, które mogą mieć wpływ na oczy oraz ogólne zdrowie królika. Warto zwrócić uwagę przede wszystkim na dietę, środowisko, w którym żyje królik czy obecność innych zwierząt. Podczas wywiadu lekarz okulista może Państwa o to zapytać, gdyż dzięki temu będzie nam łatwiej pomóc Państwa zwierzakowi.
Na koniec przypominamy o tym, że nawet całkowita utrata wzroku przez królika nie wyklucza czerpania radości z życia. Warto otoczyć je specjalną opieką, a dadzą sobie one świetnie radę.
Lek. wet. Bartłomiej Bielecki
Zapraszamy do przeglądania codziennych ciekawostek z życia Przychodni właśnie tutaj
Bibliografia:
- Ophthalmology of Exotic Pets David L. Williams
- Veterinary Ophthalmogy Kirk N. Gelatt
- Rabbit and rodent ophthalmology D. Williams
