Czy Twój pies/ kot nagle stracił wzrok? Czy jest zdezorientowany, wchodzi w przeszkody, czuje się zagubiony? Przyczyn nagłej ślepoty u zwierząt może być dużo, poniżej krótki opis najczęstszych z nich.

Jakie są objawy nagłej ślepoty?

Oprócz utraty wzroku i zagubienia pacjenta, obserwuje się także często:

– rozszerzone, niereaktywne źrenice,

– zwiększony odblask z dna oka,

– inny wygląd gałki ocznej np. zmętnienie soczewki przy zaćmie cukrzycowej, powiększenie gałki ocznej przy jaskrze.

– w każdym z przypadków nagłej ślepoty, utrata wzroku następuje w jednej chwili, nie obserwuje się stopniowej utraty wzroku.

Retinopatia nadciśnieniowa jako przyczyna nagłej ślepoty

Choroba polega na zmianach w siatkówce zachodzących wtórnie do nadciśnienia tętniczego czyli odwarstwienia siatkówki oraz wylewów krwawych siatkówkowych. Siatkówka to struktura w oku bardzo wrażliwa na zmiany ciśnienia ogólnego krwi, jej naczynia krwionośne są bezpośrednio połączone z krwiobiegiem ogólnym. Wzrost ciśnienia powoduje obrzęk siatkówki i wynaczynienia krwi. Może dojść także do wynaczynienia krwi wewnątrz gałki ocznej, czyli w przedniej komorze i komorze ciała szklistego. Leczenie polega przede wszystkim na zdiagnozowaniu nadciśnienia oraz jego przyczyny – najczęściej jest to nadczynność tarczycy u kotów, niewydolność nerek u psów i kotów, hiperaldosteronizm u kotów, a następnie wdrożeniu leków obniżających ciśnienie i leczących przyczynę nadciśnienia. Im szybciej podejmie się leczenie, tym większa jest szansa na odzyskanie wzroku u Pacjenta. Więcej o retinopatii nadciśnieniowej można przeczytać tutaj Retinopatia nadciśnieniowa kotów

Jaskra jako przyczyna nagłej ślepoty

Jaskra jest chorobą o bardzo szybkim przebiegu polegającą na pojawieniu się bardzo wysokiego ciśnienia w oku, które powoduje upośledzenie pracy nerwu wzrokowego. Przyczyn jaskry jest dużo, może być to jaskra wtórna do stanu zapalnego lub innych zmian w oku lub jaskra pierwotna wynikająca z przyczyn genetycznych. Stan ten wymaga bardzo szybkiej reakcji , intensywnego leczenia farmakologicznego lub chirurgicznego. Jaskra jest stanem bardzo bolesnym, u ludzi opisuje się ją jako bóle głowy podobne do migrenowych. Jeśli zmiany w oku są zaawansowane, wzroku niestety nie udaje się przywrócić. Więcej o jaskrze można przeczytać tutaj Jaskra u psa i kota

Zaćma cukrzycowa jako przyczyna nagłej ślepoty

W przebiegu cukrzycy większa ilość glukozy we krwi przechodzi przemianę na szlaku metabolicznym sorbitolu, co prowadzi do tworzenia i odkładania w soczewce sorbitolu, fruktozy i dolcitolu (cukrów prostych). W rezultacie w soczewce wzrasta stężenie sorbitolu, dlatego płyn z oka zaczyna przenikać do soczewki powodując jej pęcznienie i obrzęk. Początkowo w części korowej powstają wakuole, które stopniowo formują się w przedniej i tylnej korze, prowadząc do szybkiego dojrzewania zaćmy. W miarę przenikania coraz większej ilości płynu zaćma dojrzewa, ulega silnemu obrzękowi i powstaje zaćma pęczniejąca. Opuchnięta soczewka może powodować rozerwanie torebki soczewki, co prowadzi do zapalenia błony naczyniowej wywołanej antygenem soczewkowym (LIU).

Zmętnienie soczewki powoduje charakterystyczny „biały” wygląd wnętrza oka.

Zaćma cukrzycowa powinna zostać szybko zdiagnozowana i najlepiej zoperowana, aby dać zwierzęciu szansę na przywrócenie wzroku. Więcej o zaćmie cukrzycowej tutaj Zaćma cukrzycowa u psa i kota

Autoimmunologiczne zapalenie siatkówki IMR (immune-mediated retinitis) jako przyczyna nagłej ślepoty

Występuje u psów, charakteryzuje się nagłą utratą wzroku lub nagłym pogorszeniem wzroku z powodu zapalenia siatkówki. W celu postawienia diagnozy niezbędne jest pełne badanie okulistyczne z badaniem dna oka. Podłożem choroby jest tło immunologiczne- komórki produkują przeciwciała przeciwko własnym komórkom, które niszczą m.in. siatkówkę. Niezbędne jest szybkie wdrożenie leczenia przeciwzapalnego oraz wykonanie ewentualnych badań dodatkowych, aby wykluczyć tło nowotworowe reakcji zapalnej organizmu. Im szybciej wdroży się leczenie, tym większa szansa na odzyskanie lub poprawę wzroku.

SARDS (nagłe nabyte zwyrodnienie siatkówki) jako przyczyna nagłej ślepoty

Charakteryzuje się nagłą utratą wzroku, do zdiagnozowania potrzebne jest pełne badanie okulistyczne wraz z oceną dna oka. Przyczyny choroby nadal nie są do końca poznane, podejrzewa się tło immunologiczne na tle chorób nowotworowych (CAR), problemy hormonalne związane z niedoczynnością tarczycy, nadczynnością kory nadnerczy lub układem rozrodczym. Najczęściej choroba zdarza się u niekastrowanych suczek w wieku 9-10 lat. Nie jest poznane leczenie choroby, wzroku niestety w 99% nie udaje się przywrócić.

Przy podejrzeniu zmian typu IMR lub SARDS aby je potwierdzić należy wykonać badania dodatkowe takie jak ERG i/lub rezonans magnetyczny głowy.

Zapalenie nerwu wzrokowego lub inne przyczyny ośrodkowe jako przyczyna nagłej ślepoty

W przypadku zapalenia nerwu wzrokowego lub zmian zapalnych/ rozrostowych w centralnym układzie nerwowym utrata widzenia jest nagła. Początkowo nie muszą występować inne objawy choroby, z czasem mogą pojawić się objawy neurologiczne. W badaniu okulistycznym można zaobserwować obrzęk brodawki nerwu wzrokowego przy zapaleniu jego dystalnej części. W przypadku zmian zapalnych lub rozrostowych powodujących ucisk na nerw wzrokowy lub na inne struktury kluczowe dla procesu widzenia w ośrodkowym układzie nerwowym, w badaniu okulistycznym możemy nie wykazać żadnych patologii oprócz braku odruchów. Przy podejrzeniu zmian w centralnym układzie nerwowym zalecane jest badanie rezonansu magnetycznego. Rokowanie zależy od rodzaju zmian (np. .zapalna/ nowotworowa) i szybkości wprowadzonego leczenia.

Zapraszamy na konsultacje okulistyczne do przychodni Optovet!

lek.wet. Kamila Popławska